U kogo występuje zwiększone ryzyko kamicy nerkowej - czynniki ryzyka powstania kamicy

Pacjenci ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia kamicy nerkowej

Kamica nerkowa jest schorzeniem występującym u 10-12% mężczyzn i około 5% kobiet. Powstanie złogów w nerkach może wystąpić w każdym wieku. Występowanie kamicy nerkowej uzależnione jest od czynników geograficznych, klimatycznych, dietetycznych i genetycznych. W krajach wysoko rozwiniętych częstość występowania kamicy jest zdecydowanie większa w porównaniu z krajami rozwijającymi się. Zależność ta tłumaczona jest zwiększonym spożyciem białka zwierzęcego, soli kuchennej i siedzącym trybem życia. Znajomość czynników ryzyka każdej choroby pozwala na ich ograniczenie i zwrócenie szczególnej uwagi na chorych o zwiększonym ryzyku wystąpienia choroby. Czynnikiem ryzyka nazywa się każdy stan zwiększający prawdopodobieństwo wytsąpienia danej choroby.

Czynniki ryzyka wystąpienia kamicy nerkowej

   Wystąpienie kamicy u dziecka powiązane jest ze zwiększonym ryzykiem rozwoju kamicy nerkowej w ciągu życia w porównaniu do zdrowej populacji.
   Rodzinne występowanie kamicy - dzieci dorosłych chorujących na kamicę nerkową częściej chorują w porównaniu do osób, których rodzice byli wolni od kamicy
   Specyficzne rodzaje kamicy: kamica infekcyjna (struwitowa), kamica moczanowa (złogi zbudowane z kwasu moczowego) oraz kamica fosforanowa-wapniowa (bruszyt)
   Jedyna nerka u chorego - pacjenci z jedyną nerką nie mają zwiększonego ryzyka powstania kamicy nerkowej, ale należą do grupy, w której zapobieganie nawrotom ma szczególne znaczenie

Choroby powiązane z częstszym występowaniem kamicy nerkowej

   Nadczynność przytarczyc - przytarczyce są gruczołami produkującymi parathormon, hormon odpowiedzialny za gospodarkę wapniem i fosforanami.
   Nefrokalcynoza - inaczej wapnica nerek będąca rzadkim zjawiskiem chorobowym, objawiającym się występowaniem zwapnień szczawianowo-wapniowych lub fosforanowo-wapniowych w obrębie tkanki cewkowo-śródmiąższowej nerek. Nefrokalcynoza objawia się hyperechogennymi ogniskami w obrębie rdzenia nerek w badaniu USG.
   Zespół metaboliczny - inaczej zespół polimetaboliczny lub X. Jest to zespół kilku czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia miażdżycy i cukrzycy typu 2.
   Wielotorbielowatość nerek - wrodzona choroba obu nerek objawiająca się występowaniem licznych torbieli w obrębie kory i rdzenia nerek. U około 20% pacjentów z wielotorbielowatością dochodzi do powstania kamicy nerkowej.
   Choroby jeli zaburzające wchłanianie z przewodu pokarmowego - choroba Leśniowskiego-Crohna, przebyte operacje usunięcia jelita cienkiego lub grubego, zespolenia omijające jelit, hiperoksaluria jelitowa u pacjentów po usunięciu pęcherza moczowego i odprowadzeniu moczu z wykorzystaniem jelita (pęcherz jelitowy lub wstawka jelitowa).
   Urazy rdzenia kręgowego i inne schorzenia neurologiczne, które unieruchamiają pacjenta

Schorzenia genetyczne powiązane z kamicą nerkową

   Cystynuria typu A, B i AB -
   Pierwotna hiperoksaluria -
   Nerkowa kwasica cewkowa typu I -
   Mukowiscydoza -
   Ksantynuria -
   Zespół Lesch-Nyhan -
   2,8-dihydroksyadenuria -

Wady anatomiczne predysponujące do powstawania kamieni w nerkach

    Nerka gąbczasta - torbielowatość piramid nerkowych powoduje powstawanie licznych bardzo drobnych torbielek, które strukturą przypominają gąbkę. Powstające w świetle tobieli drobne złogi mogą być przyczyną nawrotowej kolki nerkowej, zakażenia układu moczowego lub krwiomoczu.
    Zwężenie połaczenia miedniczkowo-moczowodowego - wada początkowego odcinka moczowodu zlokalizowana w miejscu przejścia miedniczki nerkowej w moczowód. Wada powoduje utrudniony odpływ moczu z układu kielichowo-miedniczkowego, który sprzyja powstawaniu złogów.
    Uchyłek kielicha - uwypuklenie kielicha
    Zwężenie moczowodu - każde zwężenie moczowodu niezależnie od przyczyny sprzyja zaleganiu moczu powyżej zwężenia.
    Odpływ pęcherzowo-moczowodowy - ang. Vesico-ureteral reflux. Schorzenie objawiające się cofaniem się moczu z pęcherza do moczowod lub układu kielichowo-miedniczkowego nerki.
    Nerka podkowiasta - wada wrodzona nerek - malformacja polegająca na zrośnięciu dolnych biegunów nerek. Wada występuje u 1 osoby na 400.
    Ureterocele - torbiel ujścia moczowodu - wada moczowodu objawiająca się zwężeniem ujścia moczowodu i torbielowatym poszerzeniem moczowodu powyżej zwężenia. Zaleganie moczu w ureterocele sprzyja krystalizacji.