Tu jesteś   >   Strona główna   >   Kamica nerkowa   >   Dieta w kamicy nerkowej

Dieta w kamicy nerkowej

obrazek

Ogólne zalecenia dietetyczne w kamicy nerkowej

Znajomość składu chemicznego kamieni nerkowych pozwala na wprowadzenie diety, która teoretycznie może zmniejszyć ryzyko progresji i nawrotów kamicy nerkowej. Szacuje się, że blisko połowa pacjentów po ataku kolki nerkowej będzie miała ponowny atak w ciągu pięciu lat. Wśród najważniejszych elementów diety w kamicy układu moczowego wymienia się:

Dieta w kamicy nerkowej  dieta powinna być zróżnicowana i zawierać zrównoważone ilości składników odżywczych
Dieta w kamicy nerkowej  należy ograniżyć spożycie soli kuchennej tak aby dzienna podaż chlorku sodu nie przekraczała od 3-5 gramów na dobę co odpowiada mniej więcej ilości soli mieszczącej się w jednej płaskiej łyżeczce. Nadmiar chlorku sodu powoduje zwiększone wydalanie wapnia z moczem i zmniejszenie stężenia cytrynianów, które hamują proces krystalizacji
Dieta w kamicy nerkowej  spożycie białka zwierzęcego nie powinno przekracać 0,8-1 grama na każdy kilogram masy pacjenta. Białko zwierzęce jest podstawowym źródłem kwasu moczowego. Spożywanie białka zwiększa wydzielanie wapnia i szczawianów z moczem. Dieta obfitująca w nadmierne ilości białka zmniejsza wydzielanie cytrynianów z moczem i zakwasza odczyn pH moczu
Dieta w kamicy nerkowej  zaleca się spożywanie dużej ilości owoców (szczególnie cytrusowychi warzyw. WHO zaleca dzienne spożycie owoców i warzyw na poziomie 500 gramów.
Dieta w kamicy nerkowej  w ciągu dnia należy spożywać od 5-6 lekkostrwanych posiłków
Dieta w kamicy nerkowej  zaleca się utrzymywanie prawidłowej masy ciała - zalecany BMI powinien wynosić od 18-25 kg/m²
Dieta w kamicy nerkowej  odpowiednie nawodnienie zapewniające ilość wydalonego moczu wynoszącą mimnimum 2,5 litra na dobę. Przyjmuje się, że minimalna ilość wypijanych płynów u chorych z kamicą nie powinna być mniejsza niż 2,5-3 litrów na dobę. Wypijanie dużej ilości płynów zmniejsza stężenie wydalanych elektrolitów i soli w moczu. Zwiększona ilość wypijanych płynów zalecana jest we wszystkich rodzajach kamicy układu moczowego.
Dieta w kamicy nerkowej  nie zaleca się ograniczenia wapnia w diecie. Dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na wapń wynosi około 1 gram
Dieta w kamicy nerkowej  ogranicz w diecie produkty bogate w szczawiany - zapomnanym źródłem szczawianów w diecie jest czarna herbata
Dieta w kamicy nerkowej  wyeliminuj z diety słodzone napoje gazowane - kwas fosforowy zakwasza mocz zwiększając ryzyko krystalizacji szczawianów wapnia.

Wpływ spożycia soli na rozwój kamicy nerkowej

Pacjent z kamicą nerkową powinien ograniczyć spożycie soli kuchennej tak aby dobowa podaż sodu nie przekraczała 2,3 do 3,3 miligrama na dobę. Sól kuchenna w diecie to nie tylko sól, którą stosujemy do doprawiania posiłków, ale także chlorek sodu zawarty we wszystkich gotowych produktach (żywność w słoikach, puszkach i hermetycznych opakowaniach). Informacja na temat zawartości sodu dostępna jest w tabelach umieszczonych na opakowaniach. Duże spożycie sodu w diecie powoduje zwiększone wydalanie wapnia w moczu, który jest składnikiem budulcowym około 70% kamieni. Jedna łyżeczka do herbaty soli zawiera średnio 2,3 miligrama sodu. Należy mieć świadomość, że 75 procent soli kuchennej spożywanej przez człowieka pochodzi z produktów przetworzonych (dania w puszkach, słoikach, hermetycznych opakowaniach). Dieta typu fast-food (frytki, hamburgery, hot-dogi) dostarcza w stu gramach produktu więcej chlorku sodu niż wynosi dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka.

Dieta w kamicy szczawianowo-wapniowej

Szczawian wapnia jest organicznym związkiem chemicznym będącym solą wapniową kwasu szczawiowego. Szczawiany występują w różnych ilościach we wszystkich owocach i warzywach. Dieta pacjenta kamicą szczawianowo-wapniową powinna zawierać małe ilości szczawianów. Podstawową funkcją szczawianów w roślinach jest gospodarka nadmiernymi ilościami wapnia. Szczawian wapnia jest niewchłaniany przez człowieka i wydalany do moczu w postaci niezmienionej. Zalecane jest spożywanie naturalnego błonnika w ilości około 40 gramów na dobę. Błonnik wiąże wapń w jelicie i skraca czas pasażu jelitowego. Spożywanie dużej ilości błonnika zmniejsza stężenie szczawianów wapnia w moczu. Źródłem błonnika pokarmowego są warzywa, owoce oraz produkty zbożowe (otręby, płatki, musli). Nadmierna suplementacja witaminy C prowadzi do zwiększonego stężenia szczawianów (przemiana kwasu askorbinowego w szczawian). W przeciętnej diecie człowieka zawartych jest około 200-300 mg szczawianów. U pacjentów z podwyższonym stęzeniem szczawianów w diecie pożądane dzienne spożycie produktów zawierających szczawiany nie powinno przekraczać 100 miligramów na dobę.

Dieta w kamicy fosforanowo-wapniowej

Zalecenia dietetyczne w przypadku kamicy fosforanowo-wapniowej są podobne do wytycznych obowiązujących w kamicy szczawianowo-wapniowej. Ograniczenie sodu, który w głównej mierze pochodzi z soli kuchennej prowadzi do zmniejszenia wydzielania wapnia w moczu. Sól kuchenna w diecie to nie tylko sól stosowana do przyprawiania potraw, ale w głównej mierze sól wykorzystywana w przetworzonych produktach i jedzeniu typu fast food.

Dieta w kamicy moczanowej

Kwaśny odczyn pH moczu jest niezbędzny do krystalizacji złogów zbudowanych z kwasu moczowego i moczanów. Zasadowy odczyn pH moczu uniemożliwia krystalizację a im wyższe pH moczu tym większa szansa na rozpuszcenie złogów zbudowanych z kwasu moczowego. Podstawowym zaleceniem dietetycznym dla pacjentów z kamicą moczanową jest ograniczenie białka pochodzenia zwierzęcego w diecie. Związki purynowe zawarte w pożywianiu metabolizowane są do kwasu moczowego. Osoby ze skłonnością do hyperurykemii (podwyższone stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi) nie powinny spożywać więcej niż 100 gramów mięsa, ryb lub wędlin na dobę. Produktem bezwzględnie przeciwwskazanym u chorych z kamicą moczanową są podroby. Alkohol wpływa na metabolizm kwasu moczowego na wielu szlakach. Nadmierne spożywanie alkoholu w dowolnej postaci powoduje podwyższone stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi przyczyniając się do podwyższenia jego koncentracji w moczu. Zaleca się spożywanie mleka i produktów mlecznych.

Dieta w kamicy cystynowej

Najważniejszym zaleceniem dietetycznym w kamicy cystynowej jest ograniczenie spożycia mięsa, które jest podstawowym źródłem metioniny, która przekształcana jest do cystyny. Powstawanie złogów zbudowanych z cystyny jest utrudnione gdy mocz ma odczyn zasadowy. Aby uzyskać bardziej zasadowy odczyn moczu zaleca się spożywanie warzyw i owoców. Dieta bogata w białko roślinne powoduje kwaśny odczyn moczu co sprzyja powstawaniu złogów cystynowych u pacjentów cierpiących na cystynurię. Duża podaż soli kuchennej zwiększa wydalanie sodu w moczu co przyczynia się do zwiększenia wydalania cystyny. Sok pomarańczowy i inne napoje cytrusowe mogą pomóc w alkalizacji moczu (zmiana odczynu na zasadowy).

Dieta w kamicy struwitowej

W przypadku kamicy infekcyjnej dieta nie ma istotnego wpływu na rozwój kamicy. Złogi struwitowe powstają jako wynik infekcji układu moczowego bakteriami, które posiadają zdolność rozkładu mocznika do dwutlenka i amoniaku. Pacjenci z kamicą odlewową nerki często spożywają owoce żurawiny w różnej postaci, która może mieć wpływ na przebieg zakażenia bakterią E. coli, ale należy pamiętać, że nie jest ona przyczyną rozwoju kamicy struwitowej.